Επιστολή προς Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Μάϊος 2020

Προτεραιότητα: ΚΑΤΕΠΕΙΓΟΝ
ΑΠΟ:

ΕΝΩΣΕΙΣ ΦΟΡΕΩΝ/ ΔΙΚΤΥΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ

«ΣΥΜΠΟΛΙΤΕΙΑ» ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ «ΔΥΝΑΜΙΚΗ» ΑΤΤΙΚΗΣ  «ΠΕΛΟΠΑΣ» ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ «ΣΤΕΡΕΑ ΔΕΣΜΟΣ» ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ «ΔΙΚΤΥΟ» Α. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ & ΘΡΑΚΗΣ  
ΠΡΟΣ:   Υπουργό Εργασίας & Κοινωνικών Υποθέσεων κο Ι. Βρούτση        

Αθήνα 27/05/2020
Θέμα : Αίτημα για επείγουσα συνάντηση με Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων
Αξιότιμε Υπουργέ,

Αντιμετωπίζουμε ως χώρα, ως κοινωνία και ως οικονομία, πρωτόγνωρες και απρόβλεπτες συνθήκες που απαιτούν αλλαγή κουλτούρας, νοοτροπίας και τρόπου επίλυσης κοινωνικών και οικονομικών προβλημάτων.

Στη προσπάθεια μας για συμμετοχή στην επίλυση των προβλημάτων της παρούσας κατάστασης, θα θέλαμε να σας υπενθυμίσουμε πως η κοινωνική επιχειρηματικότητα περιλαμβάνει ένα μεγάλο εύρος κοινωνικοοικονομικών δραστηριοτήτων στο Πρωτογενή, Δευτερογενή και Τριτογενή τομέα, σε διάφορα πεδία παραγωγής ή παροχής προϊόντων και υπηρεσιών όπως κοινωνικές, καταναλωτικές, πολιτιστικές, αθλητικές, εκπαιδευτικές, στεγαστικές, προστασίας περιβάλλοντος, παραγωγής ενέργειας, κ.α. Καλείται δε, να διαδραματίσει ενεργότερο ρόλο στην αντιμετώπιση των σύνθετων προβλημάτων που αναδεικνύονται από την πολύπλευρη κρίση για αγαθά και υπηρεσίες κοινωνικού χαρακτήρα, την ενεργειακή φτώχεια, την ανάγκη στέγασης, φροντίδας παιδιών και ηλικιωμένων και ατόμων με αναπηρία, την ψυχολογική και συμβουλευτική υποστήριξη των ευάλωτων και ειδικών ομάδων, αλλά και την ανάδειξη του πολιτισμού, του εναλλακτικού τουρισμού, του περιβάλλοντος και γενικά την αξιοποίηση τοπικών πλουτοπαραγωγικών πόρων.

Ο Επίτροπος Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων κος Nicolas Schmit έστειλε στις 24.04.2020 έγγραφο προς όλους τους Υπουργούς Εργασίας των Κρατών-Μελών, με την οποία σας συστήνει τη στήριξη της Οικονομίας με την ταυτόχρονη διασφάλιση ότι οι επιχειρήσεις της κοινωνικής οικονομίας και οι οργανισμοί θα είναι καλά εξοπλισμένοι και υποστηριζόμενοι, για να μπορούν να παίξουν τον κρίσιμο ρόλο τους στην διαχείριση και στην υπέρβαση της κρίσης της πανδημίας. Υπενθυμίζει ότι ο εν λόγω τομέας συνεισφέρει με 13.600.000 αμειβόμενες θέσεις εργασίας στην Ε.Ε. και έχει ρόλο – κλειδί στην οικονομία, αλλά και στην αντιμετώπιση της κρίσης του COVID-19, γι’ αυτό πρέπει να βρίσκεται στο επίκεντρο της οικονομικής και κοινωνικής ανάκαμψης που χρειάζεται η Ευρώπη και προτρέπει τα κράτη-μέλη να υποστηρίξουν όλες τις μορφές κοινωνικής επιχειρηματικότητας και κοινωνικής οικονομίας.

Στην Ελλάδα, η Κοινωνική Οικονομία βρίσκεται σε τελματώδη κατάσταση κυρίως λόγω έλλειψης στρατηγικού σχεδιασμού, μη εφαρμογής δημόσιων πολιτικών και ενός θεσμικού πλαισίου που αποτελεί τροχοπέδη, παρά εργαλείο προώθησής της. Αυτό έχει ως αποτελέσμα ενώ στις χώρες της Ε.Ε. «συμμετέχει» με 10% του Α.Ε.Π. τους (κατά μέσο όρο), στη χώρα μας να κινείται και να οδεύει σε πολύ χαμηλά επίπεδα.

Επί τη ευκαιρία της επικοινωνίας μας θα θέλαμε να σας υπενθυμίσουμε ότι στις 02.06.2020 θα πραγματοποιηθεί διαδικτυακό σεμινάριο, το οποίο διοργανώνει το Social Economy Intergroup του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, σε συνεργασία με το Social Economy Europe και με βασικούς ομιλητές τον Επίτροπο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων κο Nicolas Schmit και την Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Οικονομίας της Ισπανίας κα Yoland Diaz και φιλοξενείται από τον ευρωβουλευτή κο Sven Giegold και την ευρωβουλευτή κα Patrizia Toia.

Στην συνάντηση αυτή θα συμμετάσχουμε οι πέντε (5) Ενώσεις Κοινωνικής & Αλληλέγγυας Οικονομίας που εκπροσωπούμε φορείς ισάριθμων Περιφερειών της χώρας και δεν αποτελούμε «συνδικάτα», αλλά θεσμικές οντότητες προβλεπόμενες από τον (με ευρεία κοινοβουλευτική πλειοψηφία ψηφισθέντα) ν. 4430/2016, που έχουμε ως σκοπό «την προαγωγή και διάδοση των δραστηριοτήτων συλλογικής και κοινωνικής ωφέλειας των μελών μας και την ανάπτυξη των αρχών της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας» (άρθρο 9).
Με την θεσμική αυτή υπόσταση, θα παρουσιάσουμε στη παραπάνω διοργάνωση την κατάσταση, στην οποία βρίσκεται η Κοινωνική Επιχειρηματικότητα και Κοινωνική Οικονομία στην Ελλάδα, τα όποια μέτρα στήριξης υλοποιούνται καθώς και τις σχετικές προτάσεις μας.

Επειδή θέλουμε να πιστεύουμε ότι είναι εν ισχύ η θέση σας ότι «η Κοινωνική Οικονομία και η Κοινωνική Επιχειρηματικότητα μπορούν να αποτελέσουν σημαντικό μοχλό για τη βιώσιμη ανάπτυξη και την κοινωνική ένταξη, επενδύοντας κατά κύριο λόγο στο ανθρώπινο δυναμικό και την κοινωνική αλληλεγγύη» (Διεύθυνση Κοινοβουλευτικού Ελέγχου της Βουλής των Ελλήνων, 22.10.2019) και προκειμένου να έχουμε μια καθαρή και αντικειμενική εικόνα, ζητάμε να συναντηθούμε μαζί σας πριν την διαδικτυακή διοργάνωση του Social Economy Intergroup του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, για να συζητήσουμε τα παρακάτω θέματα, τα οποία κατ΄επανάληψη σας έχουμε θέσει γραπτώς και δεν έχουμε λάβει ουδεμία απάντηση ή πρόθεση συνάντησης εκ μέρους σας.

Α. Σύμφωνα με το Σχέδιο Δράσης για την Ανάπτυξη του Οικοσυστήματος Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας 2017-2023, έχουν ενταχθεί δράσεις που αφορούν την ενίσχυση της Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας και Κοινωνικής Οικονομίας, με προβλεπόμενους πόρους ύψους 161.837.554,25 €, (από τους οποίους έχουν δεσμευτεί μόνον 1.396.882,39 €. για 11 από τα 89 προβλεπόμενα Κέντρα Στήριξης):
• Στο πλαίσιο της επενδυτικής προτεραιότητας 9v του ΕΠΑΝΑΔ-ΕΔΒΜ, προβλέπονται δράσεις προώθησης της Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας και Κοινωνικής Οικονομίας, προϋπολογισμού 57,3 εκ. ευρώ.
• Στο πλαίσιο της επενδυτικής προτεραιότητας 9v των 13 Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων, έχουν προδιαγραφεί δράσεις ανάπτυξής της, προϋπολογισμού 79,5 εκ. ευρώ.
• Στο πλαίσιο του ΕπανΕκ έχει εξειδικευτεί η Δράση «Ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας υφιστάμενων και νεοϊδρυόμενων Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων (Κοιν.Σ.Επ.)» προϋπολογισμού 25,0 εκ. ευρώ.

Σε ποιο σημείο βρίσκεται η εξειδίκευση των μέτρων αυτών; Πότε πρόκειται να ανακοινώσετε τις προσκλήσεις για να συμμετάσχουν οι υπάρχουσες και υπό σύσταση κοινωνικές επιχειρήσεις στις δράσεις αυτές;

Β. Στη Συστημική Παρέμβαση 5 «Κοινωνική Οικονομία και Κοινωνική Επιχειρηματικότητα» του Ε.Π. «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού», προβλέπονται 2 εκ. ευρώ για την προώθηση της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας στην τυπική και μη τυπική εκπαίδευση και στην επαγγελματική κατάρτιση, την αξιοποίηση Δημοσίων Συμβάσεων Κοινωνικής Αναφοράς, την ενεργοποίηση του Ταμείου Κοινωνικής Οικονομίας, τη στήριξη κοινωνικών επιχειρήσεων για την ενίσχυση αγοράς προϊόντων και υπηρεσιών των Κοιν.Σ.Επ. και άλλων φορέων Κ.ΑΛ.Ο. από Ο.Τ.Α., Ν.Π.Ι.Δ. και ιδιώτες τύπου «buy social», τη θεσμοθέτηση Βραβείων Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας, τη διοργάνωση εκθέσεων, κ.α.. Ποιες είναι οι δράσεις της Συστημικής Παρέμβασης που έχετε υλοποιήσει και ποιες έχετε δρομολογήσει να υλοποιηθούν το επόμενο εξάμηνο; Ποια θα είναι η συμμετοχή των φορέων της κοινωνικής οικονομίας στην διαμόρφωση, στον σχεδιασμό και στην υλοποίηση αυτών των δράσεων;

  1. Ποιες είναι οι τυχόν ρυθμίσεις για τις Κοιν.Σ.Επ., τους ΚΟΙ.Σ.ΠΕ., κ.λπ., αναφορικά με τη χορήγηση επιδόματος ειδικού σκοπού λόγω COVID-19 (ΚΥΑ 39162 ΕΞ 2020, ΦΕΚ Β’ 1457/16-04-2020), δεδομένου ότι διαθέτουν επιλέξιμους ΚΑΔ;
  2. Πώς μπορούν οι κοινωνικές επιχειρήσεις να επωφεληθούν από το καθεστώς ενισχύσεων ύψους 2 δισ. ευρώ για τη στήριξη της ελληνικής οικονομίας στο πλαίσιο της έξαρσης του COVID-19 που ενέκρινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και θα υλοποιηθεί υπό τη μορφή εγγυήσεων δανείων από την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα («ΕΑΤ») σε ενδιάμεσους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς;
  3. Μπορούν οι κοινωνικές επιχειρήσεις να λάβουν μερικές εγγυήσεις δανείων για κεφάλαια κίνησης που θα χορηγούνται από ενδιάμεσους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς; Έχει εξεταστεί/προβλεφθεί αν οι όροι και προϋποθέσεις δανειοδότησης, όπως τίθενται από τις υπηρεσίες και τις ωφελούμενες τράπεζες, είναι προσιτές για τις Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις ή αν στην πράξη τις αποκλείουν;
  4. Πως σκοπεύετε να διορθώσετε στρεβλώσεις που παρατηρούνται στην εφαρμογή του ν. 4430/2016, καθόσον αφορά στον τρόπο έναρξης, λειτουργίας, εποπτείας και ελέγχου, στο φορολογικό και ασφαλιστικό καθεστώς και στην άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας κοινωνικών επιχειρήσεων;

7.Πότε θα εκδώσετε τις προβλεπόμενες στον ν. 4430/2016 Υπουργικές Αποφάσεις, η καθυστέρηση έκδοσης των οποίων τον καθιστά ουσιαστικά και πρακτικά ανενεργό σε βασικές διατάξεις του;

  1. Πότε σκοπεύετε να συγκαλέσετε την Εθνική Επιτροπή για την Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία (άρθρο 12) και να συγκροτήσετε τη Συντονιστική Επιτροπή της (άρθρο 13), ώστε να αναπτυχθεί και προωθηθεί ουσιαστικός διάλογος για τη διαμόρφωση πολιτικών ανάπτυξης και εφαρμογή Εθνικού Σχεδίου Δράσης και Εθνικής Στρατηγικής για την Κοινωνική Οικονομία;
  2. Πότε θα ενεργοποιήσετε τις σχετικές διατάξεις για τη σύναψη, κατ’ αποκλειστικότητα με κοινωνικές επιχειρήσεις, Δημοσίων Συμβάσεων Κοινωνικής Αναφοράς για κοινωνικές και άλλες υπηρεσίες (άρθρα 20 και 107-110 ν. 4412/16, άρθρο 20 Οδηγίας 2014/24/ΕΕ);
  3. Πώς σχεδιάζετε να ενεργοποιήσετε τη δυνατότητα και τον τρόπο σύναψης Συμβάσεων δωρεάν παραχώρησης κινητών και ακινήτων των Ο.Τ.Α. α’ βαθμού (άρθρο 196 παρ.2α ν. 4555/2018), καθώς και προγραμματικών συμβάσεων για την μελέτη και εκτέλεση έργων και προγραμμάτων κοινωνικής ωφέλειας με το Δημόσιο ή φορείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα και Ο.Τ.Α. α’ και β΄ βαθμού (άρθρο 6 ν. 44430/2016), με Φορείς της Κοινωνικής Οικονομίας;
  4. Πότε θα εκδώσετε την προβλεπόμενη στον ν. 4430/2016 Υπουργική Απόφαση για το Εργαλείο Μέτρησης Κοινωνικού Αντικτύπου των κοινωνικών επιχειρήσεων, ώστε να ισχυροποιήσει και να επιτρέψει την ενεργοποίηση ευνοϊκών ρυθμίσεων για τις δημόσιες προμήθειες, τις προγραμματικές συμβάσεις με την Τοπική Αυτοδιοίκηση και τους φορείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα και τη δυνατότητα δανειοδοτήσεων;

Αξιότιμε Υπουργέ

Είμαστε στην διάθεσή σας και ευελπιστούμε να μας δώσετε την ευκαιρία κατά την συνάντηση μαζί σας, να αναλύσουμε τα παραπάνω και να λάβουμε επαρκείς απαντήσεις, οι οποίες θα μας βοηθήσουν στον διάλογο κατά τη διάρκεια του διαδικτυακού σεμιναρίου, ώστε να μην εκτίθεται η χώρα μας σε μια τόσο κρίσιμη συγκυρία.
Με εκτίμηση